‘’Ik ben ook maar gewoon Marco. Ik doe zoals ik denk dat het goed is’’
Van school-drop out tot directeur van een internationaal succesvol bedrijf. Had je dit ooit kunnen bedenken?
Absoluut niet. Ik sta er af en toe nog steeds van te kijken. Dan denk ik: jeetje, het is toch wel mooi gelopen zo. En dat begon inderdaad met het van school afgetrapt worden. Als klein jochie had ik nogal wat problemen met autoriteit. Ik was liever lui dan moe en vond het leuker om mensen aan te sturen en dingen te regelen. Maar goed, daar sta je dan als 19-jarige zonder diploma, zonder baan, zonder geld. En vooral dat laatste was belangrijk, want geld, dat wilde je. Anders kon er geen bier gedronken worden met je vrienden.
Met dit als motivatie – en wat kleine dwang van m’n vader – stapte ik op m’n fiets naar Burggraaf (dochterbedrijf van Bosman) om te vragen of ze werk voor me hadden. Zo deed je dat in die tijd.
En hoe ging dat eerste sollicitatiegesprek?
Toen ik binnenkwam werd er gevraagd hoe ik de toekomst zag. ‘Die stoel waar jij op zit, die wil ik overnemen’, zei ik. Dat ondernemer zijn zat toen al in me. Ik wilde het graag voor het zeggen hebben. Jullie zeggen dat het zo moet, maar wie zegt dat dat de beste manier is? Vraag me niet hoe, maar ik werd aangenomen en kreeg daar mijn eerste bijbaantje als monteur in de watertechniek.
Ik zei: ‘die stoel waar jij op zit, die wil ik overnemen’
Kan je je eerste werkdag daar nog herinneren?
Als de dag van gisteren. Mijn allereerste klus bestond uit het wegbikken van slakken over zo’n 100 meter. Je begrijpt, ik had echt de tijd van m’n leven, maar niet heus. Maar opgeven daar hou ik niet van. Ik heb het twee jaar volgehouden tot er een plekje vrij kwam in de elektrotechniek. Die kans heb ik gepakt, waardoor ik kon beginnen als hulpmonteur. Het was precies de periode dat internet en telefonie in opkomst was. Een hele drukke, maar ook leerzame periode.
Toch bleef het kriebelen: projectleider, dat wilde ik worden. Mensen aansturen en dingen regelen. En ook dat lukte. Door de hoge vraag naar internet en telefonie mocht ik steeds meer nieuwbouwprojecten doen en vloog ik de hele wereld over als monteur. De directie was super enthousiast, ik deed het goed en mijn prestaties vielen op. En als je het goed doet, trek je ook vanzelf nieuwe kansen aan. Daar ben ik heilig van overtuigd.
Was dat het begin van je carrièrereis binnen Bosman Van Zaal?
Ja, sinds dat moment heb ik zo’n beetje elke drie jaar iets anders gedaan binnen het bedrijf. Zo werd ik werkvoorbereider elektrotechniek en ging ik in plaats van zelf installeren naar kantoor toe. Daar kreeg ik vervolgens ook de watertechniek erbij. Op een gegeven moment kwam de directie van Bosman met de mededeling dat Bosman en Burggraaf in één pand samengevoegd zouden worden en of ik interesse had in een nieuwe functie. Zo werd ik van de één op andere dag bedrijfsleider van Burggraaf.
Hoe waren deze veranderingen in functies voor jou en je collega’s?
Ik zat natuurlijk regelmatig met dezelfde club tig weken in het buitenland. Opeens word je leidinggevende en moet je ze als jonge gast vertellen wat ze moeten doen. Dat is best even wennen voor beide partijen. Gelukkig konden we met deze gasten onder elkaar altijd alles bespreken en dus ook zeggen als je ergens niet mee eens bent. Maar je merkt wel echt een verandering qua gedrag. Mensen kijken opeens anders naar je. En dat terwijl ik ook maar een mens ben. Ook ik ga naar het toilet en moet de vaatwasser inruimen. Voor m’n gevoel ben ik nog steeds de jongen van de slakken.
‘’Terwijl de concurrenten tijdens Corona gingen afslanken, zijn wij juist gaan investeren in mensen.
Wij dachten: we gaan het anders doen, we gaan het beter doen.’’
Toen ging het Bosman-balletje steeds harder rollen?
Eigenlijk wel. Toen de directie ging stoppen werd mij gevraagd of ik het bedrijf over wilde nemen. En dat heb ik gedaan. Niet geheel zonder kopzorgen, want man, wat hebben we veel meegemaakt. Van de crisis in 2013 waarbij de hele bouw op z’n gat lag en we het faillissement moesten aanvragen om erger te voorkomen. Tot de doorstart enkele maanden later, mijn functie als algemeen directeur en de fusie naar Bosman Van Zaal. Vervolgens werd ik in 2017 algemeen directeur van de gehele club, nadat Henk vroeg of ik zijn stokje over wilde nemen en toen brak vijf dagen later de brand uit. Hierdoor waren we in één klap alles kwijt. Met twee bedrijven integreren is al lastig, maar door de brand werd iedereen geforceerd bij elkaar geduwd. Een hele lastige periode, iedereen moest weer z’n draai vinden.
En alsof dat nog niet genoeg was, volgde COVID-19?
Ja, als je denkt alles gehad te hebben, komt er een pandemie om de hoek kijken. Maar eerlijk is eerlijk, we mogen echt trots zijn op al onze mensen. Op de veerkracht die iedereen getoond heeft en nog steeds laat zien. Als ondernemer zijnde weet je dat je flexibel moet kunnen zijn, dat er soms tegenslagen zijn en je snel moet schakelen. Maar voor medewerkers is dat lang niet zo vanzelfsprekend. Zij moesten opeens thuiswerken, terwijl je net in een mooi nieuwe pand zit en zij niet gewend waren om lang thuis te zitten. Dat is echt even schakelen.
Maar terwijl de concurrenten gingen afslanken, zijn wij juist gaan investeren in mensen. We hebben in twee landen een vestiging geopend tijdens corona, en ook nog eens twee bedrijven aangekocht en één bedrijf opgericht. Wij dachten: we gaan het anders doen, we gaan het beter doen. Dat is gelukt. We hebben op dit moment zes vestigingen en zijn over heel de wereld actief. Daar ben ik behoorlijk trots op.
‘’Tuinbouw is misschien niet sexy, maar door digitalisering wel verdomd mooi’’
Wat maakt deze branche volgens jou zo bijzonder?
Tuinbouw is een van de weinige échte economieën, het is puur met een snel veranderend speelveld door data, robotisering en veel nieuwe ontwikkelingen. Je hebt hier te maken met allerlei soorten software, robots en nieuwe technieken. Dit maakt de branche extreem dynamisch, er is ontzettend veel te doen. Wij doen niet één discipline, maar hebben echt van alles in huis. Voor ieder wat wils eigenlijk. Dit zie je ook terug in ons personeel. We hebben een heel gemêleerd personeelsbestand. Echt alle lagen van de bevolking zitten ertussen. En geloof mij: dat zorgt voor een hele fijne sfeer. Niet alleen op de werkvloer, maar ook tijdens de borrels. Het is gewoon altijd gezellig.
En niet te vergeten: we versturen facturen naar 44 landen, het internationale aspect is ook razend interessant. Als reizen je passie is, ben je hier echt aan het goede adres. Als nieuwkomer mag je al na een aantal maanden werken naar Amerika voor een klus. Dat is toch fantastisch? Tuinbouw is dan misschien op ’t eerste oog niet sexy, maar door digitalisering wel verdomd mooi.
Wat typeert jou als algemeen directeur?
Ik voel me nog steeds ‘gewoon’ Marco. De deur staat hier dus ook altijd open. Soms misschien iets te vaak, maar dit past bij Bosman Van Zaal. Wij zijn echt ingericht als familiebedrijf. Dat betekent veel persoonlijk contact en het werken in kleine business units met elk een eigen team en leidinggevende.
Ik ben een harde werker, maar dat recalcitrante jongetje zit er nog steeds in. Als een collega dan langsloopt en als grapje z’n middelvinger opsteekt, doe ik het gewoon terug. Dollen op de werkvloer moet kunnen. En wees ook niet bang als je mij op een vrijdagmiddagborrel tegenkomt. Borrels zijn er om te genieten, niet om te zeiken. Dus dat betekent heerlijk stom lullen en elkaar beter leren kennen met een biertje in de hand. Zo gaat dat hier.
‘’Wil je geen 9-5 baan, ben je gek op reizen, afwisseling en heb je ambitie?
Dan is dit de juiste club voor je’’
Wat zou je tegen toekomstige werknemers willen zeggen?
Wil je geen 9-5 baan, ben je gek op reizen, afwisseling en heb je ambitie? Dan is dit de juiste club voor je. Ik kan met volle overtuiging zeggen dat het hier geen dag hetzelfde is en ook nooit saai. Door het projectmatig én wereldwijd werken is je baan super dynamisch en zie je tegelijkertijd ontzettend veel van de wereld. En niet geheel onbelangrijk: je hebt hier echt de mogelijkheid om te groeien. Je krijgt vanaf dag één verantwoordelijkheid en vrijheid, ook voor je eigen carrière.
Is doorgroeien en -leren iets wat actief gestimuleerd wordt binnen het bedrijf?
Ja, dit vind ik heel erg belangrijk. Om dit te stimuleren worden er binnen het bedrijf dan ook diverse trainingen aangeboden. Door onze grootte zijn er zoveel mogelijkheden binnen het bedrijf, dat je echt altijd kan doorgroeien als je dat wilt. Ik zie nu jongens die MBO- en HBO-opleidingen doen naast hun baan hier. Dat vind ik echt schitterend, ik heb daar zoveel respect voor.
Maar onthoud wel dat het uit jezelf moet komen. Jij moet aan je leidinggevende aangeven wat je wilt. En stel jezelf ook regelmatig de vraag ‘wat wil ik later worden’. Juist ook als je 40 of 50 bent. De techniek gaat zo snel, dat er ook op die leeftijden nog van alles mogelijk is. Droom groots, net als ik. En wie weet waar je over een aantal jaar staat of in welke stoel je zit…